Apublikavaŭšy miemuary, eks-prezident Litvy Vałdas Adamkus naklikaŭ na svaju hałavu niepryjemnaści. Siarod inšaha, u knizie «Apošni termin paŭnamoctvaŭ. Dziońniki prezidenta» pryvodziacca raniej nieviadomyja źviestki pra biełaruska-litoŭskija adnosiny.
Na minułym tydni Hienprakuratura Litvy paprasiła Departamient dziaržbiaśpieki vyśvietlić, ci nie raskryŭ Vałdas Adamkus u svajoj knizie dziaržaŭnuju tajamnicu. A litoŭskija knižnyja kramy i vydaviectva ablacieli čutki pra toje, što miemuary mohuć być zabaronienyja. «Tym nie mienš, kniha ŭžo praktyčna źmiecienaja z palic, a jaje vydaŭcy płanujuć druhi vypusk vialikim nakładam», — piša Delfi.
Kniha raskazvaje pra toje, naprykład, jak Vałdas Adamkus prymusiŭ sud dazvolić prasłuchoŭvańnie telefonnych razmovaŭ biełaruskich dypłamataŭ, jakich jon paličyŭ špijonami.
Šeść hadoŭ tamu Adamkusa prainfarmavali ab tym, što «staršynia Vilenskaha akruhovaha suda Arturas Šumskas, hruntujučysia na harantavany Vienskaj kanviencyjaj, admoviŭsia sankcyjanavać sačeńnie za zamiežnymi ahientami, što prykryvalisia dypłamatyčnym imunitetam, — nie dazvoliŭ prasłuchoŭvać ich razmovy».
Adnak daradcy Adamkusa paličyli takuju interpretacyju Vienskaj kanviencyi pamyłkovaj.
«Dypłamatyčny imunitet nie aznačaje, što zamiežnyja ahienty, prykryvajučysia im, mohuć svabodna zajmacca špijanažam. A ŭčora skončyŭsia dazvoł prasłuchoŭvać razmovy padazravanych biełaruskich ahientaŭ. Pa łohicy Vilniuskaha akruhovaha suda, z hetaha času jany mohuć zajmacca špijanažam biez nazirańnia i biez abmiežavańnia», — pisaŭ u svaim dziońniku prezident Litvy.
«Ja vyklikaŭ staršyniu Viarchoŭnaha suda Vitaŭtasa Hrejčusa i staršyniu Vilenskaha akruhovaha suda Arturasa Šumskasa. U apošniaha ja paprasiŭ rastłumačyć matyvy rašeńnia nie sankcyjanavać prasłuchoŭvańnie. Ja prama skazaŭ, što heta pahražaje Litoŭskaj dziaržavie. Paśla paŭhadzinnaha tłumačeńnia ja pačuŭ, što sud dazvolić prasłuchoŭvać razmovy špijonaŭ», — praciahvaŭ jon.
Apisanaja sustreča adbyvałasia 7 krasavika 2005 hoda.
Pres-sakratar MZS Biełarusi Andrej Savinych nazvaŭ infarmacyju ab prasłuchoŭvańni biełaruskich dypłamataŭ u Litvie «sumnym faktam».
«Takija fakty, na žal, sustrakajucca, u tym liku — i ŭ krainach Zachadu. Nam takaja praktyka viadomaja. My ŭsprymajem jaje jak niepažadanuju, ale, tym nie mienš, ŭličvajem», — paviedamiŭ jon Naviny.by.
Biełaruska-litoŭskim adnosinam pryśviečana jašče niekalki staronak miemuaraŭ Adamkusa. B
yły prezident piša i pra toje, jak try hady tamu vysokapastaŭlenyja słužbovyja asoby Biełarusi, Litvy i Polščy tajemna damovilisia abmianiacca zatrymanymi ahientami śpiecsłužbaŭ.
U červieni 2008 hoda dyrektar Departamienta dziaržbiaśpieki Poviłas Małakauskas paviedamiŭ Vałdasu Adamkusu ab svaich pieramovach z kiraŭnikom biełaruskaj śpiecsłužby z nahody zatrymanaha ŭ Litvie hienierała KDB i zatrymanaha ŭ Minsku supracoŭnika litoŭskaha DDB.
«Sustreŭsia z hiendyrektaram DDB Poviłas Małakauskasom, jaki tolki što viarnuŭsia ź Minska. Jon tam nieaficyjna vioŭ pieramovy z kiraŭnikom śpiecsłužbaŭ Biełarusi. Takija pieramovy spatrebilisia, kab my mahli abmieńvacca zatrymanymi asobami», — pisaŭ Adamkus.
«Niadaŭna Litva na svajoj terytoryi zatrymała hienierała KDB Biełarusi. Pa prośbie palakaŭ my pieradali jaho Polščy. U adpłatu biełarusy zatrymali byłoha supracoŭnika našaha DDB i pasadzili jaho ŭ turmu. Ź Minska my atrymali prapanovu abmianiacca zatrymanymi ...Mianie paprasili pahavaryć ab hetym z prezidentam Polščy Lecham Kačyńskim. Ja tak i zrabiŭ. Palaki buduć sudzić biełarusa, ale ŭ turmie trymać nie buduć — pieradaduć nam, a my pamianiajem jaho na našaha », — havorycca ŭ dziońniku.
Vierahodna, kiraŭnik śpiecsłužbaŭ Biełarusi, pra jakoha idzie havorka ŭ dziońniku Vałdasa Adamkusa, — heta staršynia KDB, jakim u apisvany pieryjad byŭ Jury Žadobin. U chodzie druhoj nieaficyjnaj sustrečy ŭ Minsku kiraŭniki biełaruskaj i litoŭskaj śpiecsłužbaŭ z voku na voka «abmierkavali mahčymaść abmienu infarmacyjaj, namiecili «čyrvonuju liniju», da jakoha času mahčyma supracoŭnictva. Małakauskas skazaŭ, što jaho kaleha biełarus — davieranaja asoba Alaksandra Łukašenki».
Ci źjaŭlajucca hetyja i inšyja źviestki z knihi Vałdasa Adamkusa dziaržaŭnaj tajamnicaj Litvy, vyznačyć Departamient dziaržbiaśpieki.
