Minharvykankam padtrymaŭ inicyjatyvu ab prysvajeńni skvieru za Čyrvonym kaściołam imia Edvarda Vajniłoviča, paviedamlaje «SB Biełaruś siehodnia».
Členy kamisii pa nazyvańni i pierajmienavańni praśpiektaŭ, vulic, płoščaŭ i inšych składovych častak horada Minska prahałasavali za hetuju prapanovu adnahałosna.
Nie adno pakaleńnie minčan znajoma z hetaj pryhožaj, ale, na žal, sumnaj lehiendaj: na budaŭnictva chrama Vajniłoviča padšturchnuli niezamiennyja straty. U razhar epidemii «ispanki» jon straciŭ spačatku syna-padletka, a zatym i 18-hadovuju dačku … «U suviazi ź ciažkimi ŭdarami losu, jakija pa voli Usiavyšniaha abrynulisia na mianie, ja vyrašyŭ zrabić achviaravańnie šlacham pabudovy chrama Śviatych Symona i Aleny - zastupnikaŭ maich pamierłych dziaciej. Dla hetaj mety ja abraŭ Miensk jak horad, jakomu ja addaŭ vialikuju častku svajoj hramadskaj dziejnaści i jaki bolš za ŭsich mieŭ patrebu ŭ druhim kaściole … »- pisaŭ niaŭciešny baćka.
«Stvaralnik, a nie razburalnik», - takoje mierkavańnie vykazaŭ na pasiadžeńni kamisii dyrektar Instytuta historyi Viačasłaŭ Daniłovič. Zaklučeńnie, vydadzienaje instytutam, adyhrała ŭ rašeńni kamisii klučavuju rolu.
- Niesumnienna, jon unios značny ŭkład u historyju našaj krainy. Akazvaŭ padtrymku maładoj biełaruskaj litaratury, padtrymlivaŭ kantakty z pradstaŭnikami nacyjanalnaha ruchu, udzielničaŭ u finansavańni mnohich ustanoŭ. Akramia taho, Vajniłovič adkryta asudziŭ padzieł Biełarusi pa ŭmovach Ryžskaha mirnaha dahavora 1921 hoda. Heta śviedčyć ab tym, što jon nie mieŭ prapolskaj aryjentacyi, jak śćviardžajuć niekatoryja hramadskija dziejačy, jakija vykazali niazhodu z prapanovaj ušanavańnia ŭ tapanimicy horada imia Edvarda Vajniłoviča.
Darečy, niazhodnyja zastalisia ŭ mienšaści: z ulikam kalektyŭnych zvarotaŭ hramadzian z prośbaj uviekaviečyć imia Vajniłoviča ŭ haradskoj prastory, jakija pastupili ŭ 2015 hodzie, «za» sabrana 2236 podpisaŭ, «suprać» - usiaho 113. Hałoŭny archivist Nacyjanalnaha histaryčnaha archiva Uładzimir Dzianisaŭ ličyć śćviardžeńnie pra toje, što Vajniłovič byŭ prychilnikam pałanizacyi, absalutna biespadstaŭnym:
- Majucca dakumienty, jakija śviedčać, što paśla 1905 hoda Vajniłovič aktyŭna padtrymlivaŭ ruch za adradžeńnie nacyjanalnaj kultury, finansavaŭ vydańnie litaratury na biełaruskaj movie, asabista viedaŭ mnohich dziejačaŭ biełaruskaha adradžeńnia. Tamu kazać pra toje, što jon nibyta pałanizatar, polski pamieščyk, prosta niedarečna. Cikavy fakt: kali išło prajektavańnie kaścioła, Vajniłovič nastojvaŭ, kab jon byŭ pabudavany mienavita ŭ niearamanskim styli. Čamu? Tamu što ramanski styl panavaŭ u Jeŭropie ŭ toj čas, kali, jak sam Vajniłovič padkreślivaje ŭ svaich uspaminach, nie było padziełu carkvy na ŭschodniuju i zachodniuju.
Čytajcie taksama: Kamunisty-kalakincy i BCHD pasvarylisia, ci davać imia Vajniłoviča skvieru za Čyrvonym kaściołam
Čytajcie taksama: Vajniłovič — cikavy precedent. Ci treba ŭšanoŭvać histaryčnych dziejačaŭ, jakija nie byli biełarusami?
