«Budu stavić adznaki tolki za ruskija adkazy». Biełaruskamoŭnyja školniki dzielacca ŭ tyktoku vypadkami dyskryminacyi na ŭrokach
Padletki pišuć, jak im źnižajuć adznaki za biełaruskija słovy ŭ kantrolnych abo prosta nie praviarajuć takija pracy.
Fota: AP Photo / Michal Dyjuk
U adnym z rolikaŭ dziaŭčyna-padletak z rajcentra dzielicca frahmientam razmovy sa školnym vykładčykam. Jana kaža nastaŭnicy, što taja nie moža zabaranić joj adkazvać pa-biełarusku, bo ŭ krainie dźvie dziaržaŭnyja movy. A ŭ adkaz čuje:
«U nas ruskamoŭnaja adukacyja, tamu ja nie budu bolš stavić adznaki za biełaruskija adkazy, tolki za ruskija».
U kamientarach dzieci pišuć, što nie tolki jana sutyknułasia ź niepryniaćciem rodnaj movy na ŭrokach.
«Mnie zabaranili vieści dziońnik pa-biełarusku. A niekatoryja nastaŭniki kažuć: «Kali ty budzieš užyvać biełaruskuju, ja tabie dam kartki pa teoryi», — dzielicca školnik. Jon dadaje, što tak siabie prajaŭlajuć nie ŭsie nastaŭniki, ale ž siarod apanientaŭ biełaruskamoŭnaści jość zavuč.
Inšaja dziaŭčyna raskazała, što joj dazvalajuć vieści pa-biełarusku sšytki, kanśpiekty i dziońnik, ale ž zabaraniajuć adkazvać, a łabaratornuju rabotu, napisanuju pa-biełarusku, prosta nie stali praviarać.
Navat naviedvańnie biełaruskamoŭnaj škoły nie vyratoŭvaje ad vypadkaŭ dyskryminacyi. Tak, adzin sa školnikaŭ raskazaŭ, jak nastaŭniki złujucca na prajavy biełaruskamoŭnaści, a inšaja dziaŭčyna padzialiłasia tym, što vučni jaje biełaruskamoŭnaj škoły vymušanyja karystacca padčas alimpijad ruskamoŭnymi zadańniami.
A voś tak u roliku apisvaje svaje pryhody jašče adzin padletak:
«Zdahadajciesia, kamu siońnia zrabili zaŭvahu z-za adnaho biełaruskaha słova ŭ samastojnaj rabocie… Mnie jašče zabaranili pisać na joj, bo buduć źnižać adznaku». Zamiest słova «otviet» školnik napisaŭ «adkaz».
U kamientarach aŭtar rolika ŭdakładniaje, što praz hety vypadak jaho ciapier kličuć «banderaŭcam», što vyklikała ździŭleńnie va ŭkrainskich kamientataraŭ, jakija nie razumiejuć takoha staŭleńnia da dziaržaŭnaj movy ŭ Biełarusi.
«Zaŭtra pajdu dakazvać kłasnaj, što ŭ dziońniku napisana: zapaŭniać dziońnik na adnoj ź dziaržaŭnych moŭ. I voś što jana mnie zrobić?» — hatovy da vyklikaŭ inšy padletak.
Adznačym, što chapaje i školnikaŭ, jakija dzielacca ŭ tyktoku, što spakojna razmaŭlajuć pa-biełarusku na ŭrokach i nie majuć z hetym prablem.
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆJak pieravieści sacsietki i miesiendžary na biełaruskuju movu
«U nas movu adabrali, dyk chaj choć dzieci zmohuć na joj razmaŭlać». Jak adbyvałasia biełarusizacyja 1990-ch
«Pryjšoŭ čas uspaminać svajo». Biełarusy — pra toje, jak vajna padšturchnuła ich razmaŭlać pa‑biełarusku
